Çiftçilere Zorunlu Sigorta Yükümlülüğü Getirildi
2025 yılından itibaren geçerli olan yasal düzenleme ile, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı üreticilere zorunlu sigorta yükümlülüğü getirildi. 15 Temmuz’da, muafiyet şartlarını yerine getirmeyen çiftçiler otomatik olarak BAĞ-KUR kapsamına alındı ve sigorta primleri ödemeye başladı.
Bu değişiklik özellikle ölüm, dul, yetim ve 65 yaş aylığı alan çiftçileri doğrudan etkiliyor. Eğer bu kişiler gerekli muafiyet belgesini sunmazlarsa, aldıkları maaşlarda kesintiyle karşı karşıya kalabilirler.
Yasal Düzenleme Hangi Şartları Getiriyor?
2025 yılında kabul edilen 7538 sayılı Kanun’un 16. maddesi, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen yeni hükümle, Ziraat Odalarının ÇKS’ye kayıtlı üyelerini SGK’ya bildirmesini zorunlu kıldı. Bu bildirimle birlikte muafiyet şartını yerine getirmeyen çiftçiler için sigortalılık süreci başlatıldı.
Muafiyeti Bulunmayana Hem Prim Borcu Hem Maaş Kesintisi
Ekonomim’in haberine göre Dr. Okan Güray Bülbül, Karadeniz gibi bölgelerde küçük ölçekli tarım yapan, yılda sadece birkaç yüz kilogram ürün alan kişilerin bu uygulamadan ciddi şekilde etkilenebileceğine dikkat çekti. Özellikle şehir dışında yaşayan ve tarımsal faaliyeti sembolik düzeyde olan bireyler, durumdan habersiz oldukları için ölüm aylığı gibi sosyal ödemelerinin kesilebileceğine işaret etti.
Kimler Muaf Tutulacak?
Tarım gelirlerinden giderler düşüldükten sonra kalan aylık ortalama kazancı asgari ücretin altında olanlar, Ziraat Odalarından alacakları muafiyet belgesiyle BAĞ-KUR’a kaydolmaktan muaf olabilecekler. Ayrıca, 65 yaşını doldurmuş olanlar, “sigortalı olmak istemediklerini” yazılı olarak SGK’ya beyan ettiklerinde, sigortalılık durumu sona erecek.
Geçmişe dönük muafiyet için belge alınması ise yalnızca 1 yıl geriye dönük olarak mümkün olacak.
“Sistem Güvence Getiriyor Ama Duyuru Eksik, Süre Uzatılmalı”
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, uygulamanın sosyal güvenlik açısından olumlu olduğunu ancak birçok çiftçinin konuya dair yeterli bilgiye sahip olmadığını vurguladı. Muafiyet sınırının altındaki çiftçilerin ve emeklilerin etkilenmeyeceğini hatırlatan Doğru, geçiş sürecinin kesinlikle uzatılması gerektiğini belirtti.
Ayrıca, Ziraat Odalarının belge verirken geriye dönük aidat borcu talep etmesinin önüne geçilmesi gerektiğini de ekledi.