Dünyanın gözü önünde Doğu Türkistan’da soykırım yapan Çin Devlet Lideri Şi Cinping, birinci defa Doğu Türkistan’ı ziyaret etti. Ziyaret “Katil olay yerinde” yorumlarına neden olurken Cinping’in zulüm için atılan adımları ıslahat ve kalkınma diye tanımlaması da reaksiyon çekti.
“ZULÜM İÇİN ATILAN ADIMLARI ÖVDÜ”
Çin Devlet Lideri Şi Cinping, Uygur Türkleri ve başka Türki toplumlara mensup bireylere yönelik baskıların ve toplama kampı sürecinin başlamasından bu yana birinci sefer Doğu Türkistan’ı ziyaret etti. Çin resmi haber ajansı Xinhua, Devlet Başkaın Şi Cinping’in, 2014’ten bu yana birinci sefer Sincan’a (Doğu Türkistan) inceleme gezisi gerçekleştirdiğini ve burada atılan adımlardan da övgüyle bahsettiğini aktardı. İlaveten Şi’nin, Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu (XPCC) isimli kuruluşa da övgüde bulunduğu belirtildi.
Xinhua, Çin başkanı Şi’nin çarşamba günü bölgenin kuzeyindeki Şihenze kentine yaptığı ziyaret sırasında kümenin ıslahat ve kalkınmada ‘büyük ilerleme’ kaydettiğini söylediğini bildirdi. Devlet medyasında yer alan manzaralarda, Şi’nin öğrenciler ve mahallî yetkililerle sohbet ettiği, bir müzik ve dans gösterisine katıldığı ve ‘geleneksel kıyafetler’ giyen bireylerden coşkulu alkış aldığı görülüyor.
Ziyaret tıpkı vakitte Şi Cinping’in onlarca yıllık Komünist Parti teamüllerini yıkarak üst üste üçüncü devir vazifeye gelmesinin beklendiği yıl sonundaki kilit parti kongresinden evvel gerçekleşiyor.
ÇİN’İN DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ UYGULAMALARI
Batılı çok sayıda ülkenin yanı sıra insan hakları savunucuları ve hak örgütleri, Çin’e, Doğu Türkistan’da toplama kampları, kitlesel hapsetmeler, zorla çalıştırma, zarurî kısırlaştırma ve Uygur kültürel ve dini yerlerinin yıkılması ve tahrip edilmesi üzere suçlamalar yöneltiyor. Pekin argümanları reddediyor ve toplama kamplarının mesleksel ve istekli eğitim tesisleri olduğunu tez ediyor. İlaveten tezlerin, ABD ve öteki Batılı ülkeler tarafından Çin’i karalamak ve yükselişini engellemek için hazırlanan komplonun modülü olduğunu öne sürüyor.
BATI ÇİN’İN TÜRKİSTAN’DAKİ HAREKETLERİNİ SOYKIRIM KABUL EDİYOR
ABD, Kanada ve Batılı birtakım ülkeler, Çin’in Doğu Türkistan’daki hareketlerini ‘soykırım’ olarak nitelendiriyor. Yeniden ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler, bölgedeki insan hakları ihlalleri nedeniyle Pekin’e yaptırım uyguluyor. Çin hükümetine bağlı paramiliter yapıdaki XPCC isimli kuruluş, Uygur Türklerinin (köle personel olarak) zorla çalıştırılması dahil birçok hak ihlalinden sorumlu tutuluyor ve ABD tarafından yaptırım uygulanan kuruluşlar ortasında yer alıyor.